غزوه‌ی احد یکی از بارزترین پیکارهای مسلمانان در اثبات حقانیت اسلام و جایگاه بلند تربیتی پیامبر در پرورش صحابه‌ی مخلص و فداکار است.

در این نبرد بسیاری از یاران رسول‌الله (صلی الله علیه وآله وسلم) جانبازی و رشادتها نمودند؛ اما آنچه برای ما حایز اهمیت و فوق‌العاده اعجاب آور است، وجود دو شخصیت فدائی و جان بر کف در صف رزم و نبرد امت اسلامی به رهبری محمد (صلی الله علیه وآله وسلم) است. یکی عبدالله بن عبدالله بن ابی بن سلول است که پدرش سرکرده‌ی منافقان مدینه بود و دیگری حنظله بن ابوعامر اوسی- غسیل الملائکه- که پدرش ابوعامر بعد از ورود افتخار آفرین جناب رسول الله به مکه رفت و در آنجا به صف مشرکین پیوست.

واضح است که موضع ابوعامر نسبت به اسلام، از عبدالله بن ابی صریحتر و آشکارتر و دشمنی‌اش راسختر بوده است، چون ابن ابی در تذبذب ونفاق، به ظاهر مسلمان شد و در باطن به کفر خود باقی ماند.

قهرمان داستان ما صحابی بزرگوار حنظله همان کسی که شب زفاف عروسی او بود ولی طاقت نیاورد که شاهد شکست مسلمانان در صحنه‌ی رزم‌آزمایی و مجاهدت باشد. حتی از غسل‌کردن صرف‌نظر نمود و به میدان نبرد شتافت و شجاعانه از حریم مقدس اسلام پاسداری نمود تا این که به فیض شهادت در راه خدا نائل آمد، و فرشتگان خداوند او را غسل دادند.

ابوعامر بن صیفی اوسی که قبلا به خاطر زهدش به ابوعامر راهب معروف بود، قبل از شروع جنگ، به سران و فرماندهان قریش اطمینان داده بود که انصار از او پیروی می‌کنند و به لشکر کفر می‌پیوندند ولی چنین نشد و آنها در پاسخ به ندای ابوعامر، به سویش سنگ پرتاب کردند و گفتند خدا تو را کور کند ای فاسق، او از آن به بعد به ابوعامر فاسق معروف گردید!

جمیله همسر حنظله دختر ابن ابی منافق بود. ولی فرزندی از حنظله در دامان پرورد که عبدالله نام داشت و علیه حکومت یزید قیام نمود و در واقعه‌ی حرّه به شهادت رسید. اجداد عبدالله از مخالفان سرسخت پیامبر (صلی الله علیه وآله وسلم) بودند اما پدر، مادر و دایی‌اش – عبدالله بن عبدالله ابی- از پرورش‌یافتگان مکتب رسالت بودند.

از آنچه گذشت نتیجه گرفته می‌شود که تاثیر معنوی عقیده بر قلبها آن‌چنان عمیق و ژرف است که جز صاحبان این عقیده، افراد دیگر آن را درک نمی‌کنند و از ارزش آن بی خبرند و برای ما روشن می‌شود که ابعاد وجودی و تاثیرات همه جانبه‌ی مکتب اسلام تا چه حد گیرا و جذاب بوده است. و این طور نیست که پیامبر(صلی الله علیه وآله وسلم) فقط موفق شده باشد، افراد انگشت شماری را تربیت نموده و به جامعه‌ی بشری تحویل دهد بلکه در این خیل هزاران فدائی و جان‌باخته و از خود گذشته وجود داشته است که ضمیر و وجدان پاک انسانی گواه آن است.

و سلام